Steeds meer Brabantse ondernemers zetten hun eerste stappen richting een circulaire economie. Voor ondernemers betekent dat: anders denken over bezit, gebruik en grondstoffen. Dit heeft voordelen voor het milieu, maar ook voor de financiën. Afval Circulair licht op hun website vier circulaire businessmodellen uit die ook al in Brabant in de praktijk worden gebracht.
1. Pay-per-use: betalen voor gebruik, niet voor bezit
In dit model betaalt de klant alleen voor het gebruik van een product, bijvoorbeeld per uur, kilometer of wasbeurt. Het eigendom blijft bij de aanbieder, die daardoor gestimuleerd wordt om producten duurzaam en onderhoudsvriendelijk te ontwerpen. Een goed voorbeeld van het pay-per-use verdienmodel is de OV-fiets van NS, waarbij gebruikers betalen per rit in plaats van het bezitten van een fiets.
Brabants voorbeeld:
Bij Equans betalen bedrijven op de Brainport Industries Campus in Eindhoven alleen voor de energie en utilities die ze daadwerkelijk gebruiken. Dankzij het pay-per-use model krijgen huurders toegang tot duurzame voorzieningen zonder vaste lasten of verspilling. Equans biedt op de Brainport Industries Campus een circulair en flexibel energieconcept: utilities-as-a-service. In plaats van vaste contracten of eigendom, betalen bedrijven per verbruikseenheid. Bijvoorbeeld voor elektriciteit, warmte, koude, perslucht of demiwater. Het model is volledig afgestemd op de specifieke behoeften van elke gebruiker en wordt jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld.
2. Verhuur: tijdelijk gebruik, flexibel en duurzaam
Verhuur is een bekend verdienmodel, maar krijgt in de circulaire economie een nieuw leven. In plaats van producten te bezitten, gebruiken klanten het product voor een korte periode en leveren deze vervolgens weer in bij de leverancier. Dit verlengt de levensduur van producten, voorkomt overproductie en stimuleert efficiënt gebruik van grondstoffen.
Brabants voorbeeld:
Bij Circulware kunnen klanten herbruikbare verpakkingen huren voor korte periodes, zoals rondom een evenement. Het bedrijf biedt duurzame verpakkingsoplossingen die de gebruikers daarna weer inleveren. Volgens hun veelgestelde vragenlijst is het ook mogelijk om verpakkingen te huren voor eenmalige gelegenheden, zoals festivals, cateringopdrachten of bedrijfsevents. Dit maakt het model toegankelijk en flexibel: je hoeft geen verpakkingen aan te schaffen, maar betaalt enkel voor tijdelijk gebruik.
3. Koop-terugkoop: producten keren terug naar de maker
Bij dit model koopt de klant een product, maar de aanbieder spreekt vooraf af dat het product aan het einde van de levensduur wordt teruggekocht door de leverancier. Zo blijven waardevolle materialen in de keten én kunnen producten onderdelen hergebruiken of recyclen. Deze aanpak stimuleert duurzaam ontwerp en voorkomt dat producten voortijdig worden afgedankt, maar dat juist ook een goede tweedehandsmarkt met kwalitatieve producten ontstaat.
Brabants voorbeeld:
Ahrend, specialist in kantoorinrichting, biedt meubels aan met terugkoopgarantie. Dat betekent dat klanten hun bureaus, stoelen en kasten na gebruik kunnen teruggeven aan Ahrend. Het bedrijf inspecteert deze meubels, knapt ze op en zet ze opnieuw in bij andere organisaties. Zo wordt verspilling voorkomen én wordt het voor bedrijven makkelijker om duurzaam meubelgebruik te stimuleren. Zonder in te leveren aan kwaliteit of comfort. Ahrend werkt in Brabant vanuit de Circulaire Hub in Veghel, een broedplaats voor circulaire innovatie. Ook won zij eerder de Gouden Cirkel voor het grootschalig hergebruiken van materialen. Zie eerder nieuwsartikel hierover.
4. Lease: gebruik met service, zonder zorgen
Bij leasing betaalt de klant een vast bedrag per maand voor het gebruik van een product inclusief onderhoud, reparatie en soms zelfs vervanging. De klant hoeft dus niet te investeren in eigendom, maar krijgt wel toegang tot betrouwbare en goed onderhouden apparatuur. Dit model is vooral populair bij duurdere producten zoals machines, voertuigen of installaties, waarbij service en beschikbaarheid belangrijk zijn.
Brabants voorbeeld:
Bij ProfLease kunnen bedrijven productiemachines, heftrucks of landbouwinstallaties leasen voor korte of lange periodes. Je hoeft geen grote investering te doen, maar betaalt een vast bedrag per maand voor het gebruik. Dit is inclusief de mogelijkheid tot tussentijdse upgrades. Of het nu gaat om een tijdelijke productielijn, een seizoensgebonden landbouwmachine of extra heftrucks voor een piekperiode: je kunt apparatuur leasen zonder deze aan te schaffen.
Circulair ondernemen is slim ondernemen
Deze vier modellen laten zien dat circulair ondernemen niet alleen goed is voor de planeet, maar ook voor je businessmodel. Slim ontwerp en samenwerking in de keten zorgen ervoor dat materialen langer meegaan en hun waarde behouden. Provincie Noord-Brabant ondersteunt deze beweging. Welke circulaire stap past bij jouw onderneming? Ontdek de mogelijkheden op Brabant Onderneemt Circulair!
